Како да изберам квалитетна акција?

3-те златни критериуми што секоја компанија мора да ги исполни пред да купите акција од неа

Во светот на инвестициите, лесно е да се изгубите во морето од совети, графикони и краткорочни трендови. Но, кога ќе се тргне настрана сета бучава, останува еден суштински фактор кој ја одредува долгорочната судбина на вашата инвестиција: квалитетот на бизнисот.

Замислете го тоа како љубовта во бракот. За еден брак да функционира без љубов, треба да се поклопат премногу коцки – нешто што во реалноста е речиси невозможно. Исто е и со инвестициите. Сите други фактори – менаџментот, финансиската моќ, моменталната цена на акцијата – се важни, но се второстепени. Ако бизнисот во својата срж не е квалитетен, не трошете го вашето време ниту на останатите анализи.

Затоа, пред да вложите и еден денар, поставете си ги овие три клучни прашања. Ова е филтерот што ги двои просечните од врвните компании.

Тест #1: Дали компанијата навистина расте (или само преживува)?

Сите сакаме нашите инвестиции да растат. Но, каков раст е важен? Не е доволно само да се гледа растот на приходите или имотот. Сметководствените бројки, како нето добивката, можат да бидат подложни на креативни толкувања. Потребна ни е метрика што ја покажува суровата вистина.

Според мислењето на многу врвни инвеститори, најдобрата метрика за проценка на растот е слободниот паричен тек по акција (Free Cash Flow per Share).

Зошто? Затоа што оваа бројка го покажува точниот износ на кеш што влегол и излегол од компанијата. Тоа се вистински пари, а не сметководствени апстракции. Барајте компании кои континуирано, со години (идеално над 10% годишно), го зголемуваат овој показател – дури и за време на рецесии. Тоа е знак на вистинска, одржлива моќ.

Тест #2: Дали компанијата создава вредност (или само троши пари)?

Една компанија може да расте, но ако за тој раст троши повеќе пари отколку што создава, таа всушност ја уништува вредноста. Како да го проверите ова? Преку најважниот показател за ефикасност: повратот на капиталот (Return on Capital - ROC).

Аналогијата е едноставна:

Ако компанијата може да позајми капитал со камата од 2%, а го инвестира за да оствари поврат од 20%, таа создава огромна вредност.

Ако компанијата позајмува со 7%, а остварува поврат од само 3%, таа ја уништува својата вредност со секој нов проект.

Барајте компании кои долгорочно и константно одржуваат висок ROC (најмалку 15%). Тоа е најсигурниот знак дека компанијата има трајна конкурентска предност – силен бренд, пониски трошоци, лојални клиенти или мрежен ефект што конкуренцијата не може лесно да го ископира.

Тест #3: Дали компанијата има ценовна моќ (или е роб на пазарот)?

Замислете компанија што произведува нешто за 4 денари и го продава за 10. Сега замислете друга, која произведува за 8 денари и го продава за 10. Која е во подобра позиција? Очигледно првата. Таа разлика се нарекува профитна маржа и таа е доказ за ценовна моќ – способноста да ги зголемите цените без да ја изгубите продажбата.

И овде, наместо да се потпираме на сметководствени профити, ја користиме најчистата метрика: маргината на слободниот паричен тек (слободен паричен тек поделен со вкупниот приход). Постојано висока маржа, одржана низ добри и лоши времиња, е најдобриот доказ дека компанијата нуди нешто уникатно и вредно за кое клиентите се подготвени да платат премиум цена.

На крајот, откако ќе пронајдете компанија која покажала одлични деловни перформанси во минатото, треба да ја земете предвид и природата на бизнисот, што всушност го претставува четвртиот а можеби и најбитен критериум кој треба да го исполни една компанија пред да се инвестира во неа.

Која суштинска особина на бизнисот одиграла клучна улога за успехот на компанијата и дали тој ќе продолжи да работи исто како и досега? Впрочем, за оние кои купуваат акции сега, многу побитно е како компанијата ќе работи во иднината отколку како работела во минатото.

Заклучок

Пронаоѓањето на овие ретки, висококвалитетни компании е само почеток. Откако ќе ги идентификувате, следуваат прашањата за тоа како да ги вклопите во вашето портфолио, кога да купите и, подеднакво важно, кога да продадете. Тоа е уметност сама за себе.

Но, сè започнува со поставување на вистинските критериуми. Со овој филтер, вие веќе сте пред 90% од останатите инвеститори кои ги бркаат само моменталните трендови.

Подготвени сте да инвестирате врз основа на квалитет, а не на шпекулации?

Ако сакате да ги откриете критериумите според кои ги селектираме акциите во нашето инвестициско портфолио, следете нè и придружете ни се. Кај нас нема да наидете на агресивни реклами и брзи начини за збогатување, туку само на информирана, искрена и пријателска едукација.